Praten over menstruatie: open zijn vs schaamte en taboe

In dit thema lees je over hoe vrouwen+ praten over menstruatie, met wie ze dat doen en waarom. Ook lees je over schaamte die sommige vrouwen+ voelen tijdens hun menstruatie en het taboe dat op het onderwerp ligt. Dit maakt dat sommige vrouwen+ hun menstruatie verbergen. Vrouwen+ praten verschillend over menstruatie met mannen en vrouwen. Tot slot kan je ook lezen over de culturele invloeden op het praten over menstruatie.

Openheid en het bespreekbaar maken vinden veel vrouwen+ belangrijk. Veel vrouwen+ zijn daarom open met hun omgeving over hun menstruatie(klachten). Loïs benoemt vaak dat ze ongesteld is. Noortje heeft vroeger iemand gemist waarmee ze over haar ongesteldheid kon praten. Dat wil ze nu graag voor anderen zijn. Sanne vindt het belangrijk om open te zijn, omdat anders anderen niet weten wat jouw ervaring is. Evi merkte dat toen ze meer klachten kreeg, ze opener werd over haar menstruatie. Ook Astrid werd opener, omdat haar omgeving opmerkte dat zij pijn had.

Het verschilt tegen wie de vrouwen+ open zijn over hun ongesteldheid. Velen praten open over menstrueren met vrienden of vriendinnen. Dit is een “safe space”, zegt Lina. Evi, Cintha en Martyna praten vooral veel met vriendinnen die ook last hebben van menstruatieklachten. Anderen zijn vooral open binnen de familie. Martyna, Cintha en Cynthia bespreken hun menstruatie ook met collega’s.

Open zijn over je menstruatie(klachten) zorgt er volgens de vrouwen+ voor dat je het gevoel hebt er niet alleen voor te staan. Daarnaast zorgt het voor begrip en zorgzaamheid van de mensen om je heen. Het helpt om de juiste steun en hulp te krijgen die je nodig hebt. En het helpt dat andere vrouwen+ ook open worden over hun menstruatie.

Sommige vrouwen+ zetten zich ook in voor openheid en het bespreekbaar maken van het onderwerp. Linda (A) richtte bijvoorbeeld de Stichting PMDD Nederland op. Deze stichting heeft tot doel om bewustwording en informatie over en steun bij PMDD te bieden. Thomas heeft zich op zijn school ingezet voor genderneutrale toiletten en prullenbakjes op elk toilet. Christina vindt dat het onderwerp veel serieuzer genomen moet worden, en dat er dus wel nog veranderingen nodig zijn. Ze vindt het ook belangrijk dat er met humor over het onderwerp wordt gesproken.

Er zijn ook veel vrouwen+ praten die liever niet openlijk over hun menstruatie praten. Noortje vindt dat ongesteld zijn iets is wat je voor jezelf houdt. Voor sommigen is menstruatie iets wat je niet buitenshuis met anderen bespreekt. Jennifer vertelt dat ze niet veel over haar menstruatie spreekt door haar opvoeding.

Andere redenen om niet open te zijn, zijn: schaamte, angst om anders behandeld te worden, of niet alles willen oprakelen van bijvoorbeeld eerdere klachten.

Verschillende vrouwen+ vertellen dat ze schaamte of gêne voelen als ze ongesteld zijn. De meesten van hen schamen zich voor het bloedverlies. Zij schamen zich bijvoorbeeld als ze doorlekken, tijdens seks, een stoel of bed vies maken door het bloedverlies en als ze bloedstolsels verliezen. Ook vertellen vrouwen+ dat ze bang zijn dat anderen kunnen ruiken dat ze ongesteld zijn. Anderen, zoals Miranda, schamen zich als ze menstruatieproducten kopen in de winkel. Cintha vond het gênant dat ze wel eens flauwviel tijdens haar menstruatie. En Cynthia schaamt zich als ze zich ziekmeldt op haar werk.

Veel vrouwen+ vertellen ook over het taboe rondom menstruatie. Sommigen hebben het gevoel dat ze hun menstruatie moeten verbergen. Het is iets wat geheim moet blijven en wat je niet aan “jan en alleman” vertelt. Dit verbergen doen vrouwen+ op verschillende manieren. Zo vertellen Noortje en Loïs dat zij hun menstruatieproducten in een doosje bewaren in hun tas. Mandy trekt altijd snel andere kleren aan als ze is doorgelekt. Linda (B) en Jennifer willen hun kinderen anders opvoeden dan hun moeder het deed. Zij spreken met hun kinderen open over het onderwerp menstruatie. Ook Salma, Christina en Abel vinden dat het taboe van het onderwerp af moet.

Ook zijn er veel vrouwen+ die geen schaamte voelen, of zich niet meer schamen. Loïs en Evi schaamden zich als puber meer dan nu. Andere vrouwen+ merken ook dat ze nu met hun dochters makkelijkere over menstruatie praten dan vroeger met hun eigen moeders.

Volgens Loïs en Christina helpt het om open te praten over het onderwerp. Je voelt dan minder schaamte en reageert de buitenwereld ook positief. Salma, Cynthia en Linda (B) vinden dat het onderwerp menstruatie zonder schaamte zou moeten zijn.

Soms zijn er verschillen in hoe open vrouwen+ zijn naar vrouwen of naar mannen. Ze vertellen bijvoorbeeld wel over hun ongesteldheid aan vrouwen, maar niet aan mannen. Maartje heeft het minder met haar vader over haar menstruatie, dan met haar moeder.

Salma, Dominique en Beau zijn juist wel open naar hun mannelijke vrienden of collega’s ook over hun menstruatie(klachten). Ze vinden het belangrijk dat ook zij horen over menstruatie. Ook in het gezin van MV53 wisten haar broers en vader dat ze ongesteld was. Toch vindt Beau het wel makkelijker nu ze een vriendin als partner heeft. Die begrijpt nog beter wat zij doormaakt.

Of het normaal is om wel of niet open te zijn over je menstruatie, kan afhangen van de cultuur waarin je opgroeit. Martyna, Lina en Salma vinden dat in Nederland er makkelijk en open over menstruatie gepraat kan worden in het vergelijking met land/cultuur waarin ze zijn opgegroeid. Niet overal ter wereld wordt er makkelijk en open gesproken over menstruatie. In andere culturen/landen wordt er soms weinig of niet gesproken over menstruatie. Bijvoorbeeld in Polen, Arabische landen, Marokko, Curaçao en in Syrië is nog veel taboe rondom het onderwerp. De ouders van Miranda komen uit Angola. Daar is het bijvoorbeeld niet normaal om met mannen over je menstruatie te praten.