Sociaal leven

In dit thema bespreken we hoe post-COVID invloed heeft op het sociale leven van deelnemers. Hier komt onder andere naar voren dat deelnemers over het algemeen veel minder sociaal contact hebben met vrienden en/of familie sinds hun langdurige klachten. Daarnaast wordt besproken op welke manieren deelnemers nog wel sociale contacten kunnen hebben en hoe hun sociale omgeving zich aanpast. Verder bespreken we ook de afweging die deelnemers maken over wat ze wel of niet delen over hun situatie en met wie.

De meeste deelnemers geven aan dat ze minder sociaal contact hebben met vrienden en/of familie. Een reden hiervoor is bijvoorbeeld de angst om opnieuw besmet te raken. Liselotte vertelt: “Van de mensen die ik dan zie met regelmaat, weet ik dat zij voorzichtig zijn”. Daarnaast geven bijna alle deelnemers aan dat ze veel of uitgebreid sociaal contact niet aankunnen qua energie of prikkels. Voor sommige deelnemers voelt het alsof ze daardoor hun familie of vrienden te kort schieten. “Ik moet bij visite ook al wel graag weten dat er eigenlijk niemand anders komt”, vertelt Mark. Een andere deelnemer, Lisa, vertelt ook dat het voeren van gesprekken veel moeite kost: “op het moment dat de ander iets teruggeeft wat ik niet al bedacht had, wat niet al gesneden koek was van voor dat ik ziek werd, dan houdt het op bij mij”. Een aantal deelnemers vertelt ook dat ze sociale contacten zijn kwijtgeraakt, omdat anderen hun situatie niet snappen. Astrid: “mensen vinden het heel apart dat je zo niks meer kunt” en “als het niet meer zo goed gaat, dan hoor je dus minder”. Het hebben van minder sociale contacten heeft voor eenzaamheid gezorgd, vertellen meerdere deelnemers. Alhoewel er minder contacten zijn, is ook de ervaring dat er een betere band kan ontstaan door het delen van slechte momenten.

Veel deelnemers vertellen over aanpassingen die ze hebben moeten maken om wel sociale contacten te kunnen blijven houden. Bijvoorbeeld door te bellen in plaats van af te spreken of door alleen heel kort af te spreken en in hun eigen huis. Sommige deelnemers geven ook aan dat hun omgeving zich bewust aanpast. De grootste verandering voor de meeste deelnemers is dat ze niet meer spontaan met mensen kunnen afspreken, maar dat alles gepland moet worden. Yvonne vertelt: “Ik heb eigenlijk geen spontane afspraken meer, want ik moet wel van tevoren en daarna kunnen rusten”. 

Deelnemers vertellen ook dat ze het soms lastig vinden om met vrienden en familie te praten over hun situatie. Dat kan zijn omdat iemand bang is voor onbegrip of hun familie en vrienden niet met hun situatie willen belasten. Enkele deelnemers geven ook aan dat hierdoor afstand kan ontstaan. Ron vertelt: “Ik hou dit liever bij mezelf. Want de wereld van die andere mensen die gaat gewoon door hè? Mensen die dat niet hebben meegemaakt”.