Ontdekken en bekend maken zwangerschap

Hier wordt beschreven hoe vrouwen ontdekten dat ze zwanger waren, wat hun reacties waren en hoe ze de zwangerschap bekend maakten aan hun familie, vrienden en collega’s. Daarnaast wordt beschreven hoe vrouwen ontdekten dat zij zwanger waren van een meerling.

Veel vrouwen geven aan dat zij al een voorgevoel hadden dat ze zwanger waren. Sommigen van hen denken dat ze de innesteling hebben gevoeld. Veel vrouwen voelden dat hun lichaam anders was. Ze hadden bijvoorbeeld opgezette borsten of darmen, hadden last van stuwing in de borsten, waren sneller benauwd, vielen flauw, hadden buikpijn, waren misselijk, hadden last van bepaalde geuren, of hadden afkeer van bepaald eten. Anderen geven aan dat ze sneller moe waren of last van de hormonen hadden en bijvoorbeeld snibbig of sneller geïrriteerd waren. Een vrouw geeft aan dat ze meer paniekaanvallen kreeg en Josine vertelt dat ze een “blijer gevoel” had. Tot slot vertelt Marije (B) dat zij op verschillende momenten een libelle opmerkte in de periode tussen de innesteling en het doen van de test. Zij had eens gelezen dat wanneer een libelle zich openbaart dat er dan iets in je groeit. Dit was voor haar het moment dat ze dacht dat ze misschien zwanger was. Enkele vrouwen vertellen dat zij juist geen voorgevoel hadden of twijfelden aan hun voorgevoel. Sommige vrouwen vertellen dat de omgeving als eerste zag dat ze misschien zwanger was. Soms was het de partner die merkte dat de vrouw sneller geïrriteerd was. In andere gevallen de moeder of iemand anders. Deze mensen zagen iets aan het gezicht van de vrouw. Een andere vrouw vertelt dat zij over een mogelijke zwangerschap ging nadenken na een vraag van haar psychiater waar ze onder behandeling was.

Vrijwel alle vrouwen hebben door middel van een zwangerschapstest ontdekt dat ze zwanger waren. Voor de meeste vrouwen was het eerste signaal dat ze mogelijk zwanger zouden zijn, het uitblijven van de menstruatie waarna ze een test gingen doen. Sommige vrouwen zochten eerst een andere verklaring voor het uitblijven van de menstruatie. Zij dachten bijvoorbeeld dat het kwam door stress op het werk, of door de Ramadan. Een vrouw vertelt dat ze de dagen tussen het uitblijven van de zwangerschap en het doen van een test leefde tussen hoop op een zwangerschap en de gedachte dat de menstruatie gewoon een keertje langer op zich liet wachten. Verschillende vrouwen hebben een test gedaan, omdat zij vanwege een feestje of een vakantie wilden weten of ze alcohol konden drinken of rood vlees mochten eten. Een vrouw geeft aan dat zij daarom juist geen test heeft gedaan en nog een wijntje heeft gedronken op een verjaardag. Enkele vrouwen vertellen dat zij tijdens een vakantie een test hebben gedaan, bijvoorbeeld in het wc-hokje op de camping. Inge deed op de dag dat zij de sleutel van hun nieuwe huis kregen. Anne (A) vertelt dat zij had gedroomd dat ze zwanger was en de volgende ochtend heeft zij direct een test gedaan. Weer een andere vrouw vertelt dat zij ’s nachts wakker werd om te plassen en haar nieuwsgierigheid niet langer kon bedwingen en toen ’s nachts een test heeft gedaan. Shamilla heeft op aandringen van haar moeder een test gedaan. En Jill had geen test in huis en belde een vriendin of zij een zwangerschapstest in huis had. Vanwege eerdere negatieve testen vertelt een vrouw dat zij het doen van een zwangerschapstest steeds uitstelde. De positieve test was voor verschillende vrouwen een bevestiging van hun voorgevoel (zie Voorgevoelens voor meer informatie hierover). De meeste vrouwen hebben na de eerste positieve test meerdere testen gedaan. Bijvoorbeeld omdat het streepje niet heel duidelijk was. Sommigen van hen hebben daarom bij de tweede test bewust een test gekocht waarop staat dat je zwanger bent in plaats van dat een streepje verschijnt. Anderen wilden graag bevestiging en deden daarom meerdere testen. Enkele vrouwen hebben de test bewaard en hebben daar meerdere keren op gekeken of het echt was. Verschillende vrouwen hadden eerst een negatieve test. Zelf denken ze dat ze te vroeg hebben getest. Heike vertelt dat zij zich zwanger voelde maar tot drie keer toe een negatieve test had. Zij ging daarom naar de huisarts. Ze had al bijna afscheid genomen van een mogelijke zwangerschap toen haar huisarts belde dat uit het bloedonderzoek bleek dat ze zwanger was. Sommige vrouwen hebben geen test gedaan, en kwamen op een andere manier tot de ontdekking dat ze zwanger waren. Bij een vrouw werd de zwangerschap ontdekt toen zij voor een echo in het ziekenhuis was. Sandra moest in het kader van het fertiliteitstraject waar zij in zat bloedprikken. Zij kreeg vervolgens telefonisch te horen dat ze zwanger was. Enkele vrouwen kwamen er pas later achter dat ze zwanger waren. Bijvoorbeeld toen ze al 9 of 13 weken zwanger waren. Een van hen had een onregelmatige cyclus door PCOS (polycysteus ovarium syndroom; voor meer informatie over deze aandoening zie hier). Een ander had een prednison kuur en werd tussendoor ongesteld. De huisarts schreef het feit dat zij niet lekker was toe aan deze prednison kuur.

Wanneer vrouwen vertellen over de eerste reacties na het ontdekken van de zwangerschap beschrijven zij een veelheid aan emoties die zij door elkaar heen ervaarden. De meeste vrouwen noemden het woord blij. Andere vrouwen voelden zich gelukkig, euforisch, hadden een warm gevoel of leefden in een roes. De positieve test was een cadeautje. Een aantal vrouwen geeft aan dat zij of haar partner moesten huilen van geluk bij het zien van de positieve test. Het ontdekken van de zwangerschap omschrijft een aantal vrouwen als een bijzonder en bizar moment. Verschillende vrouwen beschrijven dat ze het in eerste instantie niet konden geloven dat ze zwanger waren. Ze waren verrast of verbaasd. Voor sommigen was het ook even schrikken. Ze waren overdonderd dat ze zo snel zwanger waren en omdat je niet meer terug kan. Vanwege dat ongeloof hebben verschillende vrouwen meerdere testen gedaan, waarna het bij sommige pas begon door te dringen dat ze zwanger waren. Onwerkelijk is ook een woord dat door verschillende vrouwen wordt gebruikt wanneer zij hun gevoelens bij het ontdekken van de zwangerschap beschrijven. Judith beschrijft dat zij zich ineens heel volwassen voelde na het ontdekken van de zwangerschap. Voor sommige vrouwen was het ontdekken van de zwangerschap een moment van bevestiging dat ze wel zwanger konden worden. Jill hen vertelt dat ze dankbaar was. Christa vertelt dat ze heel kalm reageerde op de positieve test. Hier voelt ze zich soms nog weleens schuldig over. Sommige andere vrouwen waren in lichte paniek na het ontdekken van de zwangerschap. Zij vroegen zich af: “kan ik dit wel?”. Vrouwen die in een fertiliteitstraject hebben gezeten beschrijven dat ze opgelucht waren dat het gelukt was, en dat ze alle moeilijkheden direct waren vergeten. Vrouwen die voor deze zwangerschap een miskraam hebben gehad of een kindje hebben verloren, geven aan dat ze afwachtend en minder onbevangen waren. Het was voor hen spannend en zij hadden angst of waren onzeker om hun kindje te verliezen. Sommige vrouwen dachten na het zien van de positieve test: “oké, wat nu?”. Zij wisten niet goed wat ze moesten doen en hebben de huisarts of een verloskundige gebeld.

Wanneer vrouwen spreken over het bekendmaken van de zwangerschap komt veelal de 12-weken grens ter sprake. Veel vrouwen geven aan in eerste instantie te willen wachten met het bekendmaken van de zwangerschap tot na de eerste echo of tot 12 weken om de gevarenzone af te wachten. Echter, veel vrouwen hebben de zwangerschap toch eerder gedeeld met anderen – soms omdat de werksituatie daarom vroeg, of omdat de zwangerschap niet langer te verbergen was door misselijkheidsklachten of doordat het al zichtbaar was. Op een gegeven moment hadden vrouwen de behoefte om de zwangerschap te delen met anderen. Wanneer dat moment was, was wisselend. Sommige vrouwen hebben vrijwel direct na het doen van de test hun omgeving geïnformeerd, omdat ze het niet voor zich konden houden en ze het kwijt wilden aan iemand. Anderen hebben iets langer gewacht, maar niet tot de 12 weken. Zij vonden het fijn als mensen het wisten en er eventueel voor hen konden zijn wanneer de zwangerschap zou eindigen in een miskraam. Menne geeft aan dat voor haar de zwangerschap echter werd doordat zij erover kon praten. Daarnaast vond zij het fijn dat ze haar klachten – ze had bijvoorbeeld last van bloedverlies – kon checken bij andere vrouwen. Dit stelde haar gerust. Zij is blij dat ze zichzelf geen druk heeft opgelegd om de zwangerschap te verbergen. Vrouwen die in een fertiliteitstraject zaten hadden dat vaak al gedeeld met hun omgeving. Omdat zij vragen kregen van hun omgeving konden zij de zwangerschap niet verbergen. Verschillende vrouwen hebben gewacht met het bekendmaken tot na de eerste echo. Redenen hiervoor waren dat ze dan precies wisten hoe ver ze waren, of dat ze eventuele onzekerheid direct konden wegnemen. Andere vrouwen hebben de omgeving geïnformeerd rond 12 weken. Zij wilden de zwangerschap eerst nog voor zichzelf houden. Voor sommigen was dit het meest bijzondere moment van de zwangerschap: het delen van een geheim met alleen je partner. Andere redenen zijn dat vrouwen de gevarenzone wilde afwachten en onzeker en angstig waren om het kindje te verliezen. Een vrouw geeft aan dat zij eerst zelf nog toe moest groeien naar de zwangerschap en hieraan moest wennen. Amanda stelde het bekendmaken van de zwangerschap uit uit angst voor negatieve reacties van haar omgeving. Verschillende vrouwen geven aan dat het soms wel lastig was om je mond te houden. Bijvoorbeeld op een bruiloft wanneer je geen alcohol drinkt of rood vlees eet. Judith vertelt dat het bij haar juist lang heeft geduurd voordat ze iedereen had geïnformeerd. Ze wilde het mensen persoonlijk vertellen, maar door ernstige misselijkheid zag ze weinig mensen. Een vrouw geeft aan dat zij iedereen persoonlijk op de hoogte wilde brengen van haar zwangerschap. Zij ervoer druk om dit snel achter elkaar te doen, voordat er berichtjes op social media geplaatst zouden worden en mensen het op die manier zouden vernemen.

Het delen van de zwangerschap ging vaak in stapjes. Vaak werden eerst oudere kinderen en de familie op de hoogte gesteld. Sommige vrouwen hebben bewust gewacht met het informeren van de ouders. Zij zouden het pijnlijk hebben gevonden als ouders steeds vragen gingen stellen en het dan mis zou gaan. Menne wilde voorkomen dat haar ouders alvast spullen gingen kopen. Anderen werden gedwongen om eerst de werkomgeving te informeren, bijvoorbeeld omdat men naar de huisarts moest, of vanwege misselijkheid niet meer kon werken of vanwege de overstap naar een nieuwe functie. Andere vrouwen hebben het eerst met vriendinnen gedeeld. Bij Maartje-Sofia was dat omdat haar man de telefoon niet opnam nadat zij de test had gedaan. Omdat ze het kwijt wilde, belde ze toen een vriendin. Verschillende vrouwen geven aan dat zij bij het informeren van vrienden die net een miskraam hadden gehad of die lastig zwanger worden daar rekening mee hielden. Door hen bijvoorbeeld persoonlijk te informeren voordat de rest het hoorde. De vrouwen die we gesproken hebben, hebben op verschillende manieren de zwangerschap bekend gemaakt. Verschillende vrouwen hebben dit tijdens een speciale dag gedaan. Bijvoorbeeld tijdens een verjaardag, op Moederdag, met Pasen, Kerst of Sinterklaas. Sommige hadden een shirtje gemaakt met daarop de uitgerekende datum; anderen gaven een slabbetje of sokjes. Weer anderen gaven de echo of de positieve zwangerschapstest. Christa heeft het moment dat zij de zwangerschap deelt met haar familie opgenomen op video. Verschillende vrouwen hebben hun omgeving telefonisch geïnformeerd over de zwangerschap. Maartje Sofia vindt dat achteraf jammer, maar op dat moment was ze te misselijk om het op een andere manier te vertellen. Anne (A) was bang voor negatieve reacties en heeft er daarom voor gekozen om de omgeving telefonisch te informeren. Tot slot vertelt Bianca dat zij een foto op Facebook had gezet om de zwangerschap bekend te maken.

De meeste mensen reageerden positief op de zwangerschap. Ze waren ontroerd, trots en blij. Oudere kinderen sprongen soms een gat in de lucht. Voor sommige aanstaande opa’s en oma’s kwam het nieuws onverwachts en was het een verrassing. Andere mensen hadden het al door. Bijvoorbeeld omdat ze al een buikje zagen, of omdat de zwangere vrouw vaak ziek was en wallen onder de ogen had. Sommige ouders waren in eerste instantie nog wat voorzichtig. Zij wilden eerst afwachten of het goed zou gaan. Ane (A) vertelt dat haar moeder bang was dat ze de zwangerschap zou afbreken, omdat ze onverwachts zwanger was geraakt. Er waren ook vrouwen die negatieve reacties kregen toen zij het nieuws bekend maakte. Ze ervoeren dat de omgeving de zwangerschap afkeurde vanwege het feit dat de zwangere vrouw gezondheidsproblemen had of al een groot gezin had. Opmerkingen als “moet dat nog op jouw leeftijd” of de vraag of het een ongelukje was, werden door de zwangere vrouwen als pijnlijk en kwetsend ervaren. Zwanielle vertelt dat haar schoonmoeder wilde dat ze het kindje weg zou laten halen uit angst dat zij haar zoon zou verliezen. Tanja kreeg negatieve reacties op het werk, omdat ze nu geen diensten meer kon draaien en collega’s dit moesten overnemen.

Sommige vrouwen die we gesproken hebben, waren zwanger van een tweeling of drieling. Zij ontdekten dit tijdens een echo. Bij het ontdekken van een drieling zwangerschap viel de verloskundige even stil. Zij was perplex. Bij het ontdekken ervaarden de vrouwen verschillende emoties door elkaar heen. Ze waren blij, verbaasd en verrast, maar ze waren ook even in shock. Een van hen geeft aan dat ze eerst ook beren op de weg zag. Ook de omgeving was geschokt en verbaasd. Carian vertelt dat niemand een drieling had verwacht. Zij vertelt ook dat het informeren van haar omgeving haar veel energie heeft gekost, omdat ze steeds weer allerlei vragen moest beantwoorden.