Mantelzorger worden en mantelzorger zijn

"Mantelzorger? Ik ben een kind die voor zijn moeder zorgt"

Voor de meesten is het zijn van mantelzorger vanzelfsprekend. Hier leest u over de motivatie, de taken en de beleving van degenen die mantelzorg verlenen.

Zoals hierboven gesteld is het voor de meesten vanzelfsprekend om mantelzorger te zijn. Men merkt dat de naaste meer zorg en ondersteuning nodig heeft, waardoor men automatisch in de rol van mantelzorger groeit. Voor de meeste partners geldt dat het de liefde is die hen drijft. "In voor en tegenspoed" en "tot de dood ons scheidt". Voor veel kinderen geldt dat zij, na alle jaren dat hun vader of moeder voor hen gezorgd heeft, nu iets terug kunnen doen. Enkele mantelzorgers zien het zorgen voor hun naaste als een plicht die voortkomt uit hun geloof of cultuur. Andere redenen, waarom mantelzorgers de zorg voor hun naaste op zich hebben genomen, zijn: men ziet het als een roeping, affiniteit met ouderen, een opname in het verpleeghuis voorkomen, slechte ervaringen met de dagopvang en financiële redenen.

Goede mantelzorg is volgens de meesten zorg waarbij het degene met dementie zo aangenaam mogelijk wordt gemaakt en zijn of haar welzijn voorop staat. Er voor te zorgen dat degene met dementie nog geniet van het leven en hij of zij zich niet ongelukkig of machteloos voelt. Liefde, warmte, respect en aandacht zijn daarbij belangrijk. Mantelzorgers dienen daarbij geduld te hebben, degene met dementie te ondersteunen en bij te staan, in te leven in zijn of haar situatie en naar hem of haar luisteren. De eigenwaarde van degene met dementie moet behouden blijven. Het overgrote deel van de mantelzorgers streeft ernaar om de zorg zo lang mogelijk vol te houden en een opname in het verpleeghuis te vermijden. (Lees meer over het volhouden van mantelzorg).

De taken van de mantelzorgers lopen zeer uiteen. Van het helpen bij de persoonlijke verzorging tot het kopen van kleding. Van het uitvoeren van huishoudelijke activiteiten en het onderhoud van huis en tuin tot het doen van boodschappen en het eten klaarmaken. Van het klaarleggen van de medicijnen tot degene met dementie overal naar toe brengen. Van het bedenken en gezamenlijk ondernemen van activiteiten tot het voeren van de financiële administratie. Verschillende mantelzorgers hebben een volmacht of zijn bewindvoerder of mentor van hun naaste. Van het meegaan bij doktersbezoeken tot het helpen herinneren van afspraken en verjaardagen. Van het begeleiden, coachen en sturen van de naaste tot het geven van instructies aan anderen hoe om te gaan met iemand met dementie. Van het zijn van tolk tot het opvangen van de andere ouder. Van het waarschuwen voor gevaren tot het voorkomen van fouten en controleren van allerlei dingen. Kortom, een mantelzorger is "het geheugen, de handen, de voeten en de ogen van degene met dementie".

Het zijn van mantelzorger is een proces dat stap voor stap gaat en waar je in groeit. Toon vergelijkt het met het beklimmen van een berg. Langzaam ga je stap voor stap naar boven, waardoor het niet zwaar is en het lang duurt voor je de top bereikt. Wanneer je eenmaal hebt geleerd om te gaan met de dementie, is het zijn van mantelzorger niet zwaar, volgens enkele mantelzorgers. Voor velen is het zijn van mantelzorger echter wel zwaar. Het voelt voor hen als een claim en het is benauwend om altijd klaar te moeten staan voor hun naaste. Het is zwaar en vermoeiend, omdat je er constant (in je hoofd) mee bezig bent en geen tijd meer hebt voor jezelf. Het is zwaar om niet te weten of je het voor je naaste goed doet, omdat hij of zij geen waardering uitspreekt. Het is zwaar, omdat je nooit de verantwoordelijkheid kan afschuiven en kan overleggen over het nemen van een moeilijke beslissing. Het is zwaar, omdat je soms tegen je natuur in moet gaan of omdat het verzorgen niet in je aard ligt. Winfried omschrijft het als de zwaarste baan die hij in zijn leven heeft gehad. Maar ondanks dat het zwaar is, is het voor veel mantelzorgers ook een liefdevolle en dankbare periode. Het is een zinvolle periode die voldoening geeft en een verrijking van het leven is. Het is een bijzondere periode waarbij je 1-op-1 bent met je naaste. Het mantelzorgen geeft sommigen energie en je wordt er sterker van. Enkele mantelzorgers zijn van mening dat een echtgenoot geen goede mantelzorger kan zijn. Voor Ger betekent het zorgen voor zijn vader een klein offertje. Hij vindt het solistisch werk en heeft moeite met zijn status als man die voor zijn vader zorgt.