Impact op de relatie
"Mijn partner is mijn partner niet meer"
Deze uitspraak illustreert de impact van dementie op de relatie. Hier wordt beschreven wat mantelzorgers hierover vertellen.
"Mijn partner is mijn partner niet meer" is een veelgehoorde uitspraak. Het karakter van de partner verandert vaak, de partner vergeet wat er gezegd is of de partner heeft last van afasie waardoor het voeren van gesprekken moeilijk is. Gesprekken worden oppervlakkiger en de mantelzorger kan zijn of haar gevoelens niet meer delen met de partner. Daarnaast beleef je niks meer samen met je partner. Het leven is hierdoor saaier en stiller geworden. De gelijkwaardigheid in de relatie is er niet meer. De partner is aanhankelijk en afhankelijk van de mantelzorger geworden. Het samen een beslissing nemen is eveneens lastig. Mantelzorgers geven aan dat de relatie niet meer vanzelfsprekend is en bekoeld is. Zij krijgen geen liefde terug en de partner kan de mantelzorger niet meer tot steun zijn. Er is ongelijkwaardigheid ingeslopen. 'Het gevoel' is er nog, maar toch hebben de meeste mantelzorgers het gevoel dat zij hun maatje kwijt zijn. Ze voelen zich niet meer verbonden met hun partner. Mantelzorgers voelen zich dan ook eenzaam in hun relatie. Sommigen hebben door de ziekte al afscheid genomen van hun partner. Een enkeling merkt dat hij al in de verleden tijd over zijn of haar partner praat. Voor sommigen zijn het niet meer kunnen delen van je gevoelens en de eenzaamheid een reden om een nieuwe relatie aan te gaan.
Ook op seksueel gebied heeft dementie een grote impact. Enkele mantelzorgers geven aan dat zij geen genegenheid meer voelen voor hun partner. Anderen geven aan dat ze van de partner geen initiatief meer hoeven te verwachten op dit gebied of dat de partner alleen aan zichzelf denkt. Zij hebben dit geaccepteerd en nemen zelf het initiatief. Verscheidene mantelzorgers geven aan dat er geen seksuele relatie meer is, omdat de partner daar niet meer toe in staat is.
Verschillende mantelzorgers geven aan dat zij hun partner zien als een kind. Ze beschrijven dat ze er een zoon of dochter hebben bijgekregen. En ze behandelen hun partner dan ook niet langer meer als hun partner, maar als een kind.
Het is de liefde voor de partner die ervoor zorgt dat mantelzorgers bij hun partner blijven. De liefde biedt troost om voor de partner te kunnen zorgen. Verscheidene mantelzorgers geven aan dat zij ook nog veel liefde terugkrijgen van de partner. Margreet geeft aan dat de relatie met haar man intenser is geworden.
Ook de meeste mantelzorgers die voor een ouder zorgen, geven aan dat hun vader of moeder niet meer degene is die hij of zij was. Ze kunnen bijvoorbeeld niet meer alles met hun ouder bespreken. Ook voor hen geldt dat sommigen al afscheid hebben genomen en rouwen om hun dementerende vader of moeder. Men geeft aan dat de rollen nu omgedraaid zijn. Na al die jaren dat hun ouders voor hen hebben gezorgd, is het nu tijd om voor de ouders te zorgen. Een groot deel van de mantelzorgers geeft aan dat hierdoor de band met vader of moeder sterker en intiemer is geworden. Ze voelen zich meer verbonden en hebben elkaar op een andere manier leren kennen. Serife vertelt nog dat de relatie met haar moeder soms te close werd, waardoor juist ruzies ontstonden.