Vrijetijd en Wonen
De verschillende manieren van besteding van vrijetijd en ervaringen daar mee van mensen met psychose gevoeligheid worden hier beschreven. Vrijetijd is belangrijk omdat het nauw samenhangt met de afwisseling tussen inspanning en ontspanning. Hobby’s zoals sporten, muziek maken of schilderen helpen de geïnterviewden om de stress te verlagen of om psychotische ervaringen te verwerken of een plek te geven. Deelnemers delen ook hoe sommige hobby’s moeilijker uitvoerbaar zijn en vertellen over de obstakels die zij ervaren in hun vrije tijdbesteding
In dit thema worden het belang van vrijetijdsbesteding, voorbeelden en obstakels voor vrijetijdsbesteding beschreven.
Ook wordt hier het thema wonen weergegeven. Deelnemers vertellen over hoe zij wonen en wat zij daar belangrijk in vinden. Voor sommige deelnemers is hun huis een veilige omgeving waar ze rust kunnen vinden. Andere deelnemers vertellen juist hoe het is om je niet thuis te voelen of geen eigen huis te hebben. Daarnaast zijn er ook deelnemers die vertellen over hun ervaringen met beschermd wonen of leven in een woongroep.
In dit thema vertellen de deelnemers over het belang dat zij ervaren bij vrijetijdsbesteding en wat dit voor hen betekent in het dagelijks leven. Sommige deelnemers delen dat hun vrije tijdbesteding een mooie manier is om hun psychotische ervaringen een plek te geven. Andere deelnemers delen juist dat vrije tijd een manier is om even niet aan hun psychose te denken en deze juist te vergeten. Vrije tijd betekent voor deelnemers ook dat ze samen zijn met anderen in hun omgeving of juist maatschappelijk bezig zijn. De volgende belangen van vrijetijdsbesteding komen aan bod: om ervaringen een plek te kunnen geven, om jezelf te leren kennen, samen met anderen te zijn, helpend voor de persoon zelf, maatschappelijk bezig kunnen zijn, vanuit gevoel bezig kunnen zijn en voor een zinvolle tijdsbesteding.
Vrijetijdsbestedingen zijn lang niet voor alle deelnemers vanzelfsprekend. Voor veel deelnemers is hun leven er heel anders uit gaan zien na de psychotische ervaringen en zijn sommige activiteiten weggevallen of niet meer mogelijk. Zo vertellen deelnemers dat sommige hobby’s moeilijk te doen zijn door een lagere belastbaarheid wat maakt dat ze snel vermoeid of overprikkeld zijn. Voor andere deelnemers zijn het juist de bijwerkingen van medicatie die maken dat bijvoorbeeld sporten niet goed meer lukt. Het vinden van de juiste balans is lastig en kan veel impact hebben op je vrijetijdsbesteding wordt gedeeld. In dit thema vertellen de deelnemers over de verschillende obstakels die zij ondervinden in hun vrijetijdsbesteding, zoals: de juiste balans vinden ,medicatie gebruik, locatie problemen, en eigen belastbaarheid.
Het hebben van een eigen woning betekent voor veel deelnemers dat ze een plek hebben waar ze zich veilig voelen of waar ze zich kunnen terugtrekken om tot rust te komen. Daarbij delen deelnemers dat het belangrijk is in welke omgeving hun huis is en wat voor hen een fijne woonomgeving maakt. Ook delen deelnemers hoe het is om je ergens niet thuis te voelen of geen eigen woning meer te hebben. Tot slot delen deelnemers over hun ervaringen met beschermd wonen en hoe het is om daarna weer zelfstandig te gaan wonen.
Het is belangrijk om de verschillende ervaringen met psychosegevoeligheid een plek te geven. Voor sommige mensen was niet mogelijk om hun verhaal voor de website te delen. Om hun verhalen een plek te geven hebben we gebruik gemaakt van anonieme samengevatte ervaringsverhalen, die door acteurs van Theater Babel Rotterdam zijn verfilmd.
Het betreft 20 respondenten uit F-ACT teams, die langdurig klinische zorg of (zelfstandig) beschermd wonen en hebben verteld hoe het is om te leven met psychotische kwetsbaarheid. De verschillende ervaringen hebben we gecombineerd tot verhalen waar dezelfde onderwerpen naar voren komen en hier een nieuw verhaal van gemaakt. De filmpjes dienen om een indruk te geven van hun leven.